📱🤔 تأثیر شبکه‌های اجتماعی و اخبار منفی بر نارضایتی‌های عمومی، اعتراضات و شکل‌گیری اغتشاشات چیست؟
🔄 ممکن است از خود بپرسید: آیا بازنشر یا تولید یک خبر منفی در جمع کوچک، فضای خانواده، یا حتی تکرار آن در ذهن خودمان می‌تواند یک اتفاق ناگوار در سطح جامعه ایجاد کند؟ برای پاسخ، بیایید از اینجا شروع کنیم: جهان دو دسته قوانین دارد:
🌍 قوانین قابل رویت مثل جاذبه، که به‌وضوح می‌توان اثرات آن را مشاهده کرد.
🌟 قوانین الهی که قابل مشاهده و اندازه‌گیری نیستند اما در قرآن به آنها اشاره شده است، مانند سنت نصرت مومنان:
«اِن تَنصُرُوا اللَهَ یَنصُرکُم وَ یُثَبِّت اَقدامَکُم»
(اگر خدا را یاری کنید، او نیز شما را یاری خواهد کرد و قدم‌های شما را استوار می‌کند).
✨ یکی دیگر از سنت‌های الهی، سنت شکرگزاری و نگرش مثبت به زندگی است که به ما یادآوری می‌کند که نگرش و رفتارهای ما به‌طور مستقیم بر زندگی و جامعه اثر می‌گذارد. 🔄
نمونه‌های سنت شکرگزاری:
1️⃣ قانون جذب مثبت:
«لـئن شکرتم لازیدنکم»
(اگر شکرگزار باشید، نعمت‌ها افزایش می‌یابند).
2️⃣ قانون دفع منفی:
«ما یفعل الله بعذابکم ان شکرتم»
(اگر شکرگزار و مؤمن باشید، خداوند شما را عذاب نمی‌کند).
3️⃣ قانون جذب نشانه‌ها:
«ان فی ذلک لایات لکل صبار شکور»
(در این امور نشانه‌هایی برای هر فرد صبور و شکرگزار است).
🎯 نتیجه‌گیری:
اگر ما به سمت انتشار اخبار منفی برویم، انرژی منفی در جامعه گسترش می‌یابد و می‌تواند منجر به اعتراضات و ناآرامی‌ها شود. اما با نگرش مثبت و شکرگزاری، زندگی شخصی و حتی جامعه به سمت آرامش و پایداری هدایت می‌شود. 🙏✨
📚 راندا برن در کتاب “معجزه سپاسگزاری” می‌گوید:
“قدردانی مانند یک قانون جهانی عمل می‌کند که بر همه جنبه‌های زندگی تأثیر دارد.”
📖 اسحاق نیوتون نیز می‌گوید:
“هر کنشی واکنشی برابر و متقابل دارد.” 🌀
🧠 علم اعصاب:
وقتی خبر به مغز می‌رسد، نورون‌ها فعال شده و احساسات و رفتار ما را شکل می‌دهند.
🔬 نورون‌ها، با بخشی به نام سوما، و دندریت‌هایی که اطلاعات را دریافت می‌کنند، شبکه‌ای پیچیده از ارتباطات در مغز می‌سازند. 🌐
ویژگی‌های نورون‌ها: 1️⃣ انتقال اطلاعات 2️⃣ پردازش اطلاعات.
یک خبر یک نورون از مغز را تحریک می‌کند، یک نورون یک یا چند نورون از مغز را فعال می‌کند، شبکه نورونی احساسات انسان را برانگیخته می‌کند، یک انسان احساسات جمعی را برانگیخته می‌کند، احساسات جمعی، توده‌های مردمی را تحریک کرده و به حرکت در می‌آورد.
💡 پس به یاد داشته باشید: نگرش و افکار مثبت شما، به جامعه و جهان بازتاب می‌شود. 🌸
مطالعه بیشتر:
✨ مدل نورون و شبیه‌سازی آن ✨
برای این که تاثیر اخبار و اتفاقات را بر مغز انسان بتوانیم نشان دهیم از یک مدل نورونی ساده به نام مدل پرستپترون استفاده می‌کنیم. این مدل یک شبیه‌سازی ساده از یک نورون است که برخی ویژگی‌های پیچیده آن را حذف یا ساده‌سازی می‌کند. این مدل به دلایل زیر با مدل بیولوژیک واقعی تفاوت دارد:
- ورودی‌های هم‌زمان: فرض می‌شود ورودی‌های نورون هم‌زمان فراهم باشند.
- مقدار ورودی: اطلاعات ورودی می‌توانند هر مقداری باشند، در حالی که در مدل بیولوژیک این اطلاعات به شکل دیجیتال و در قالب ضربه‌ها (Spikes) منتقل می‌شوند.
- وزن‌های نورون: وزن‌های نورون می‌توانند مقادیر منفی داشته باشند، در حالی که در مدل بیولوژیک نورون‌های مهارکننده (Inhibitory) تأثیر منفی دارند.
🧠 مدل ریاضی نورون
شکل 1 مدل ریاضی ساده از یک نورون را نشان می‌دهد. فرض کنید خبر X1 با وزن W1 به نورون اعمال شد، خبر X2 با وزن W2 و تا خبر Xn با وزن Wn به نورون اعمال می‌شوند. این اخبار در مرکز نورون با هم تجمیع می‌شوند و اگر به سطح آستانه برسند، نورون را فعال می‌کنند.
🔄 فعالیت نورون‌ها و اخبار
وقتی خبری به مغز ما می‌رسد، نورون‌های خاصی با توجه به اهمیت آن خبر درگیر می‌شوند. هر چه اهمیت خبر بیشتر باشد، احساسات ما بیشتر برانگیخته می‌شوند و نورون‌های بیشتری فعال می‌گردند. امروزه، شبکه‌های اجتماعی حجم زیادی از اخبار راست و دروغ را به‌صورت تصاعدی تولید و بازنشر می‌کنند. این اخبار اغلب فاقد پردازش عمیق بوده و بسته به فضای ذهنی ما تفسیر می‌شوند.
📰 توالی اخبار و تأثیر آن بر نورون‌ها
در مواجهه با توالی اخبار، مغز به جای پردازش عمیق، به پردازش سطحی روی می‌آورد. یک خبر مانند سیگنالی است که به نورون‌ها وارد می‌شود و سطح پتانسیل آنها را افزایش می‌دهد. اگر خبر بعدی با مضمون مشابه دریافت شود، این بار سطح پتانسیل نورون بالاتر می‌رود و با تکرار این توالی، نورون فعال می‌شود. اگر به ارسال مداوم اخبار راست و دروغ ادامه دهیم، نورون‌های بیشتری فعال شده و فرد به حالت احساسی و هیجانی فرو می‌رود (شکل 2).
🌪️ حالت مسحور شدگی
این حالت که به “مسحور شدگی” معروف است، حالتی است که فرد تحت تأثیر عوامل بیرونی قرار می‌گیرد و قادر به تحلیل و تفسیر مستقل نیست. در این حالت، فرد مسحور شده اخبار را بدون پردازش به دیگران منتقل می‌کند و اگر آنها نیز واکنش مثبتی نشان دهند، به مرور همه درگیر این حالت احساسی می‌شوند. چنین فرایندی در نهایت می‌تواند منجر به شکل‌گیری یک جامعه مسحور شده و حتی اغتشاشات گسترده گردد.
🚫 پیامدهای منفی اخبار نادرست
یک جمله اشتباه، یک بازنشر نادرست یا یک تحلیل غلط می‌تواند آسیب‌های جبران‌ناپذیری به جامعه وارد کند. این اخبار ممکن است امید را از انسان‌ها بگیرد، زندگی‌ها را خراب کند و به حوادث ناگوار منجر شود. خداوند انسان مؤمن را به صبر، دعا، شکرگزاری و امید به آینده دعوت می‌کند، تا در این دنیا هرچند کوتاه، با آرامش و خوشی زندگی کند.
📖 آیات قرآن
خداوند در قرآن می‌فرماید: “یَا أَیَّتُهَا النَّفْسُ الْمُطْمَئِنَّةُ ارْجِعِی إِلَى رَبِّكِ رَاضِیَةً مَرْضِیَّةً.” خداوند نفس مطمئنه را راضی و خوشنود می‌خواند، حتی در لحظه‌ای که در آستانه شهادت و ترک دنیا قرار دارد.
🚫 منع دروغ و تهمت در اسلام
دروغ، تهمت، قضاوت نادرست و افترا در اسلام به‌شدت منع شده است، زیرا این گناهان امید را از انسان می‌گیرند و قدرت عقل و تحلیل را از او سلب می‌کنند. هر چیزی که شما را از آینده ناامید کند و انگیزه‌تان را برای رسیدن به اهداف کاهش دهد، نگاه خدایی نیست.
✨ نگاه امیدوارانه
نگاه خدایی همیشه امیدوار به آینده است. تا اینجا به تأثیر شکرگزاری، نگرش مثبت و اخبار بر رفتار و احساسات ما پرداختیم. در ادامه، بحث دیگری را باید مدنظر قرار دهیم و آن، شناسایی جهت درست و حرکت در راستای آن است.
🤝 کنشگری اجتماعی
در جاهایی نیز باید کنشگری کرد، باید وارد میدان شد. زمانی که سخنی خلاف اصول اسلامی مطرح شده و به آن عمل می‌شود، باید با مشورت اهل نظر و بزرگان دینی، به میدان آمده و از اصول خود دفاع کنیم. این دفاع، صرفاً جنبه فردی ندارد بلکه در عرصه‌های اجتماعی نیز باید نمود پیدا کند.
🕌 نقش جامعه در کنشگری
شرکت در نماز جماعت، حضور در مساجد، راهپیمایی‌های روز قدس و ۲۲ بهمن، و فعالیت‌های فرهنگی هماهنگ، مانند حضور دختران چادری در مکان‌های عمومی به نمایش گذاشتن اقتدار جمهوری اسلامی و قوت قلب مومنین کمک می‌کند.
📜 حرکت جهت درست
حضرت امام خامنه‌ای، مرشد و راهنمای ما، در دیدار با فعالان دفاع مقدس، نکاتی را به عنوان مبانی تصمیم‌گیری برای کنشگری اجتماعی در شرایط کنونی مطرح کردند:
- دفاع مقدس را به شکل صحیح برای نسل جوان تبیین کنید.
- حکم شرعی و قطعی و بر همه واجب است تلاش کنند فلسطین و مسجدالاقصی به صاحبان اصلی آن برگردانده شود.
- همه مراقب باشند پرچم دشمن توسط افراد نفوذی در کشور برافراشته نشود.
🌟 گام به سوی حقیقت
بنابراین، هم در عرصه فردی و هم اجتماعی، باید با آگاهی و شناخت، همواره در مسیر حق و حقیقت گام برداریم و از هر فرصتی برای حفظ و تقویت جامعه اسلامی استفاده کنیم.
دشمن با ایجاد اخبار و شایعات کاذب و حتی اخبار ناامید کننده تلاش دارد جامعه را از مسیر درست منحرف کند، اما با صبر، شکرگزاری، امید به آینده و شناخت دقیق شرایط و توجه به اشاره‌های حکیمانه حضرت امام خامنه‌ای، می‌توانیم از این فتنه‌ها در امان بمانیم و برای ساختن آینده‌ای روشن و الهی، قدم برداریم.
#کارگروه_فرهنگی
#کارگروه_روانشناسی
#کارگروه_سیاسی